CHARYZMAT (gr. charizesthai – obdarowywać, charismata – dary) to dar nadprzyrodzony, którego udziela Jezus Chrystus mocą Ducha Świętego, w celu pełnienia konkretnej służby we wspólnocie. Jest więc łaską daną za darmo dla dobra wspólnoty i Kościoła. Otrzymuje je każdy, kto otwiera się na działanie Ducha Świętego czyli ma i buduje relacje z Jezusem. Otrzymując charyzmat mamy nim służyć innym na drodze wiary. Kiedy znajdujesz swoje miejsce służby w Kościele, Duch Święty daje ci dary do posługiwania nimi. Rozbudzenie charyzmatyczne wynika z poczucia odpowiedzialności za wspólnotę i aktywnego włączania się w modlitwę. Charyzmat można rozwijać. Co więcej, jest on dany dla naszego rozwoju.

DAR DUCHA DARMO DANY DLA DOBRA DRUGIEGO – 7D

Różne są dary łaski, lecz ten sam Duch; różne też są rodzaje posługiwania, ale jeden Pan; różne są wreszcie działania, lecz ten sam Bóg, sprawca wszystkiego we wszystkich. Wszystkim zaś objawia się Duch dla [wspólnego] dobra. Jednemu dany jest przez Ducha dar mądrości słowa, drugiemu umiejętność poznawania według tego samego Ducha, innemu jeszcze dar wiary w tymże Duchu, innemu łaska uzdrawiania w jednym Duchu, innemu dar czynienia cudów, innemu proroctwo, innemu rozpoznawanie duchów, innemu dar języków i wreszcie innemu łaska tłumaczenia języków. Wszystko zaś sprawia jeden i ten sam Duch, udzielając każdemu tak, jak chce.(1Kor 12, 4-7).

Jak go rozwijać? Po prostu używaj charyzmatu i módl się do Ducha Świętego.

W centrum charyzmatów jest Bóg. Św. Paweł Apostoł w 1 Liście do Koryntian w rozdziałach 12-14 opisał charyzmaty. W samym środku, w 13 rozdziale jest hymn o miłości, ponieważ miłość to Bóg, i z tej miłości wypływają wszystkie dary. Bez niej są one niczym. Charyzmaty to po prostu skutek uboczny pełnej miłości relacji z Jezusem.

Nie zatrzymuj się na darach, ale na Dawcy!

Posiadanie charyzmatów nie świadczy o osobistej świętości. Nie są także udzielane dla uzyskania przez niego świętości. Jednak nie spełnią właściwego celu bez dążenia do świętości tego, kto je otrzymał.

Posługa charyzmatyczna to zaproszenie innych do relacji z Jezusem.

Do czego będziesz zapraszać, jeśli tego nie masz?

Charyzmatów jest nieskończenie wiele, bo Duch Boży jest nieskończenie hojny w swoich darach. nie sposób ich wszystkich wymienić, a co dopiero opisać. Spróbuję tutaj przybliżyć znaczenie najbardziej znanych i powszechnych darów Ducha Świętego. Można podzielić je na kilka sposobów.

1.     CHARYZMATY PROSTE I ZWYCZAJNE

Są to przede wszystkim nasze zdolności i talenty, które poddane Duchowi Świętemu działają ku zbudowaniu Kościoła. Może to być także nasza predyspozycja np. dar upominania, dar nakłaniania do dobra. Podnoszą one nasze naturalne talenty do poziomu nadnaturalnej skuteczności. Wśród tych darów możemy wyróżnić:

DAR UWIELBIANIA – jest to łaska chwalenia Boga przez śpiew, modlitwę spontaniczną, taniec (istnieje też dar uwielbienia tańcem). Jest owocem odkrycia, że Bóg żyje i kocha mnie osobiście. Uwielbienie człowieka posiadającego ten dar jest zwykle mocne, żywe, spontaniczne i głośne. W życiu codziennym przejawia się w umiejętności uwielbiania Boga w każdej chwili, we wszystkich sytuacjach.

DAR MODLITWY WSTAWIENNICZEJ – to posługa modlitwą wstawienniczą, która często przeradza się w modlitwę o uzdrowienie lub uwolnienie. Należy do zadań całej grupy, lub też do tych, którzy posiadają specjalny dar i posługują w zespole modlitewnym. Nie jest to charyzmat dla indywidualnej osoby, ale o chodzi o posługę wobec innych na wzór Jezusa. Posługiwanie to jest odpowiedzią na potrzeby wielu pogubionych i poranionych ludzi, którzy wracają do Kościoła. Osoby, które otrzymują ten dar są powołane do szczególnej służby modlitwą wstawienniczą

DAR EWANGELIZACJI – to głoszenie Jezusa Chrystusa. To Duch Święty daje moc, aby przez słowo, znaki i cuda objawiało się Boże dzieło. Ewangelizacja jest pomocą innym na drodze nawrócenia się do Jezusa. Jest dziełem nie tylko jednostki, co całej wspólnoty, wpisana w misyjną naturę Kościoła.

DAR NAUCZANIA – to dar trafnego nazywania, logicznego porządkowania i zrozumiałego przekazywania innym to wszystko, co Kościół jako ciało wie lub przeczuwa dzięki otrzymanemu przez wierzących namaszczeniu Ducha Świętego. Przekazuje prawdy wiary w oparciu o objawienie lub oświecenie dane mu przez Boga. Dar ten przejawia się szczególnie w głoszeniu kazań i konferencji.

2.     CHARYZMATY, POPRZEZ KTÓRE OBJAWIA SIĘ WIDZIALNIE DZIAŁANIE DUCHA ŚWIĘTEGO

ZAŚNIĘCIE W PANU/ SPOCZYNEK –Na zewnątrz wygląda jak omdlenie, ale w tym przypadku w organizmie i świadomości nie zachodzą procesy obecne u mdlejących. Osoba otrzymująca tę łaskę nie traci świadomość. W tym stanie doznaje odprężenia fizycznego, psychicznego i duchowego. Gdy Duch Święty ogarnia człowieka swoją mocą, powoduje wewnętrzne uspokojenie i rozprężenie mięśni, czego efektem jest upadek. Podczas spoczynku doświadcza się dalszego wylewania i działania Ducha Świętego, doznaje uzdrowienia wewnętrzne. Jest to głębokie, czułe, pełne miłości i ciepła objecie, wtulenie się w ramiona Ojca. Stanowi w pewnym sensie przedsmak nieba, gdyż jest bezpośrednim doznaniem dotknięcia Boga. Odczuwa się jedność z Bogiem i ludźmi. Po tym doświadczeniu na długo towarzyszy wewnętrzna radość i pokój, otrzymuje się zdolność do przebaczenia oraz pogodzenia się z innymi. To jest początek relacji na innym „wyższym” etapie. Można poprosić, aby go nie było, ale tak jak Jezus w Ogrojcu: nie moja, ale Twoja wola niech się stanie. Nigdy nie dzieje się on bez zgody danej osoby.

Może też pojawić się spoczynek z ducha ludzkiego, który jest skutkiem autosugestii lub ma podłoże emocjonalne. Może być również spoczynek demoniczny wprost lub jako udawanie czy parodiowanie działania Bożego, np. aby wprowadzać zamęt bądź potęgować pychę. Tutaj trzeba być ostrożnym i czujnym, i prosić o dar rozeznania. W Dziejach Apostolskich już czytamy, że szatan potrafi ukryć swoje działanie nawet za  prawdziwymi i dobrymi treściami (Dz 16, 16-24). Św. Paweł przestrzegał, że  może nawet przybrać postać anioła światłości (2Kor 11,14).

DAR MIŁOŚCI – to dar pozwalający doświadczyć miłości Boga. Jest jak balsam na ranę. Gdy osoba z tym darem jest w ekipie posługującej, miłość kruszy nieprzebaczenie. Dzięki temu darowi można modlić się sercem, bez słów. Kiedy nie ma możliwości głośnej modlitwy np. w miejscach publicznych, wystarczy, powiedzieć do osoby: „modlę się za ciebie” i położyć jej rękę na ramieniu, albo dyskretnie wziąć ją za rękę i modlić się sercem o miłość Bożą. Wówczas osoba doświadcza tej przedziwnej łaski spotkania z Bogiem.

DAR ŁEZ – uznawany przez długą tradycję duchową Kościoła, a nawet przez rytuał. Łzy są wyrazem głębokiego uczucia religijnego. Mówią o czymś, co nie daje się wypowiedzieć inaczej. Są znakiem skruchy, nawrócenia oczyszczenia. Mogą być formą uwielbienie lub wdzięczności. Łzy, które daje Duch Święty są kojące,  płyną z oczu bez strumienia czy głosu w odróżnieniu od zwyczajnych łez – bez poruszenia muskułów. Są błogosławieństwem. Św. Jan Klimaj mówił: Łzy mają moc odnawiania przyjętej na Chrzcie Świętym łaski: „O, szczęśliwe łzy, nowy Chrzcie duszy!”

DAR RADOŚCI –  to po prostu radość z Bożej obecności. Towarzyszy mu często dar śmiechu, taki głęboki, prosto z serca, ale niekontrolowany podobnie jak dar łez. To nie my decydujemy, że chcemy się śmiać, tylko wlana w nas przez Ducha radość objawia się śmiechem. Osoba, która otrzymuje ten dar zaczyna się głośno śmiać i zostaje napełniana mocą bożą. To wielki dar Jezusa dla Jego uczniów. Św. Jan Apostoł często o nim pisał. Jezus sam nam o tym mówił w Wieczerniku: To wam powiedziałem, aby radość moja w was była i aby radość wasza była pełna (J 15,11). Jezusowi bardzo zależy, aby każdy człowiek miał życie w obfitości i pełną radość.

Brak widocznych darów działania Ducha Świętego o niczym nie świadczy. Duch działa jak chce i kiedy chce. U jednych pojawią się wymienione dary u innych ich nie będzie, ale to nie znaczy, że ktoś jest gorszy, lub, że modlitwa była gorsza. Najważniejsze, aby po modlitwie we wspólnocie odchodzić z doświadczeniem Bożej miłości.

3.     CHARYZMATY NADZWYCZAJNE

Są to dary, które zostały opisane w 1 Liście do Koryntian i dotyczą zadań, do których powołał nas Bóg. Umożliwiają one to, co niemożliwe dla człowieka.

CHARYZMAT APOSTOLSTWA – zajmuje pierwsze miejsce w hierarchii darów opisanych przez św. Pawła. Nadzoruje on i koordynuje harmonijne współdziałanie wszystkich innych charyzmatów. Według Pawła Kościół jest zbudowany na dwóch fundamentach: Apostolskim (wymiar instytucjonalny) i prorocki (wymiar charyzmatyczny). Duch Święty nadzoruje działanie ludzkich władz w Kościele. Ten dar polega właśnie na duchowym rozpoznawaniu darów, a nie tylko ludzkim rozumowaniu. Wyznaczeni do opieki duszpasterskiej nad Kościołem nie są panami charyzmatów. Ich zadaniem jest zarządzanie nimi dla dobra Kościoła i jego misji.

• CHARYZMATY SŁOWA

DAR PROROCTWA – Proroctwo to jeden z fundamentów Kościoła. Człowiek powinien prorokować, gdy czuje, że Duch Święty go do tego pobudza. Pocieszyciel porusza nasze serca do nazywania rzeczywistości pojawiającej si w obrazach lub intuicjach. To nie jest przepowiadanie przyszłości, ale są to słowa do Wspólnoty, ale mogą zachęcać do podjęcia czegoś w przyszłości. Zawsze ma miejsce na modlitwie. Słowa proroctwa budują, podnoszą na duchu, upominają z miłością. Mogą to być: sigle, konkretne słowa z Pisma Świętego, całe proroctwa, tylko początek proroctwa. Wskazana jest tutaj dyscyplina w wygłaszaniu proroctw, tak, aby nie dokładać nic swojego do przesłania Boga. Jest to najważniejszy dar  w pierwszej kategorii, ponieważ służy budowaniu i umacnianiu całego Kościoła. Ten zaś kto prorokuje, mówi ku zbudowaniu ludzi, ku ich pokrzepieniu (1Kor 14,3).

DAR JĘZYKÓW – to dar modlitwy, który służy wielbieniu Boga, ale także przekazywaniu słów Boga. Jest to wypowiadanie słów, bez kontroli logiki wywołane mocą Ducha Świętego, wyrażone za pomocą głosu ludzkiego. To gaworzenie przed Bogiem. Nasz alfabet jest ograniczony, nie jesteśmy w stanie wypowiedzieć znanymi nam słowami Jego wielkości, jest poza pojęciowa. W praktyce podczas modlitwy językami Pan daje słowo prorocze, które powinno zostać przetłumaczone.

Wyróżniamy 3 rodzaje:

• Jubilacja – uwielbienie poprzez śpiew w językach. Początkujący mogą zaczynać od śpiewu Alleluja, Abba Ojcze, śpiewanie głoski A.
• Glosolalia – właściwy dar języków, mówione lub śpiewane, modlitwa w językach niezrozumiałych dla mówiącego i dla wspólnoty.
• Ksenolalia – mówienie w nieznanym mi języku, w języku obcym istniejącym współcześnie lub też wymarłym.

To nie jest przypadek, że jedynym z pierwszych oznak narodzenia z ducha jest dar języków. Jak sam Paweł Apostoł wskazuje jest to jedyny dar, który służy naszemu wzrostowi. Tym darem nasz język zostaje oczyszczony z tego wszystkiego, co wcześniej wypowiadaliśmy. Zostaje obmyty Krwią Chrystusa z naszych przekleństw i słów, które niosły śmierć  Modląc się w językach modli się sam Duch w Tobie, twój język staje się uświęcony, łagodny i pełny uwielbienia Boga i miłości. W tym darze Bóg daje pokorę i język dziecka. Dar języków łączy Cię z niebem

DAR TŁUMACZENIA JĘZYKÓW – jest to zdolność poznania i podania znaczenia tego, co zostało wypowiedziane na modlitwie w językach. Ktoś mówi w językach, ktoś tłumaczy i dzik temu wspólnota jest budowana w kierunku posług duchowych i rozumie potrzebę jedności. Sam proces nie jest z byt częsty, gdyż zazwyczaj proroctwo jest wypowiadane od razu w języku zrozumiałym dla wspólnoty. Rodzi się on gdzieś w sercu i jest zależny od otwartości innych na mówienie w językach. Aby odkryć ten dar, trzeba samemu przestać modlić się w językach i słuchać jak modlą się w nimi inny i być otwartym, prosić o dar tłumaczenia.

• CHARYZMATY CZYNU

DAR WIARY – najważniejszy dar w tej grupie, jest inny od tego daru wiary, który jest potrzebny do osiągnięcia zbawienia. Jest to ponad naturalna zdolność by wierzyć i ufać Bogu absolutnie we wszystkim. To wiara, która góry przenosi. Charyzmatyczny dar wiary daje nam nadprzyrodzoną zdolność czynienia cudów. Modląc się wierzymy, że stanie się cud. Duch Święty pozwala nam uwierzyć w cud i przyjąć go. Cechą charakterystyczną tego daru jest pełne zaufanie do słowa bożego, które pozwala przetrwać i zwyciężyć w każdej sytuacji. Przykładem takiej wiary jest postawa trzech młodzieńców z Księgi Daniela (DN 3, 8-97)

DAR UZDRAWIANIA – Jest to nadprzyrodzony dar, który towarzyszy darowi wiary. Modlisz się o cud uzdrowienia i wierzysz, że ten cud się dokona tu i teraz. To Duch Święty wybiera konkretnie ciebie, abyś stał się kanałem, przez który dokona się cud uzdrowienia. Cechą charakterystyczną uzdrawiania jest to, że przepływa ono przez wierzącego i jest udzielane osobie chorej. Jest to nadprzyrodzone objawienie się Ducha Świętego, który działa dla dobra uzdrawianego człowieka oraz całego Kościoła.

DAR CZYNIENIA CUDÓW – cudem nazywamy nadprzyrodzoną interwencje Boga w prawa przyrody uczyniona przez Boga dla dobra człowieka. Moc Boża wstrzymuje, niweczy lub przemienia w Boże dzieło to, co zamierzył nieprzyjaciel jako zło dla człowieka. Tutaj znowu stajesz się kanałem, przez który dokonuje się cud. Do tego charyzmatu potrzebny jest nadprzyrodzony dar wiary. Biblijny, przykładem może być cud wskrzeszenia córka Jaira czy uciszenie burzy przez Jezusa.

•  CHARYZMATY POZNANIA

DAR MĄDROŚCI SŁOWA –  jest najważniejszy w tej grupie. Nie można go mylić z darem proroctwa. Jest to szczególny wgląd w to, jak zareagować w zaistniałej sytuacji jakie podjąć kroki i działania. Nie jest to wiedza, którą możemy zdobyć poprzez naukę, lecz tylko dzięki mocy Ducha Świętego. Jest to nadnaturalna zdolność poznania planów bożych. Warunkiem niezbędnym jest bliska wieź z Jezusem i pełna zgoda na to, aby Duch Święty przejął całkowitą kontrole nad naszym życiem. Ten dar pozwala lepiej kierować codziennym sprawami i odnosić zwycięstwo w walce duchowej.

DAR SŁOWA WIEDZY – nazywany jest często DAREM POZNANIA. Jest nadnaturalną zdolnością poznania faktów dotyczących danej sytuacji lub osoby. Duch Święty pokazuje obraz, daje przekonanie sercu lub wskazuje zdanie potrzebne w konkretnych okolicznościach. Słowo poznania nie jest dobrą radą, ale wskazówka co do zamiarów Boga i zaproszeniem do współpracy poprzez wiarę. Często Bóg objawia nam ukryte wydarzenie lub  detal charakterystyczny dla osoby, której posługujemy. Biblijnym przykładem słowa poznania jest wizja Ananiasza dotycząca nawrócenia Szawła (Dz 9, 10-16)

DAR ROZEZNAWANIA DUCHÓW – jest to zdolność prześwietlania konkretnych sytuacji bądź wydarzeń i jasnego określenia, kto za nimi stoi (Bóg, człowiek, szatan). Z racji pełnionej posługi jest on obecny u egzorcystów, kapłanów, teologów, katechetów. Ten dar dotyczy wiedzy o świecie duchowym, daje nadprzyrodzony wgląd w świat duchów – dobrych i złych oraz ludzkich. Takie duchowe światło pozwala także na ujawnienie ukrytych motywacji i niejasnych intencji, np. w sprawie oszustwa Ananiasza i Safiry (Dz 5, 1-11).

JAK ROZEZNAWAĆ CHARYZMATY?

METODA OKNA I LUSTRA

OKNO – daj patrzeć na siebie innym

Wspólnota ma obowiązek rozeznać charyzmat, prowadzić rozeznanie po modlitwie, przyglądać się zadaniu, darom, upominać. Jest przestrzenią porządkowania. Mów w niej o swoim doświadczeniu. Rozeznawaj je z także z kierownikiem duchowym. Ktoś, kto patrzy z dystansem i ma doświadczenie potrafi dobrze wskazać jakie charyzmaty są naszym udziałem.

LUSTRO – patrz na swoje serce w modlitwie

Na modlitwie osobistej przyglądaj się swojemu sercu, słuchaj wewnętrznego głosu. Szukaj dobrych owoców. Zobacz jakie działanie daje ci pokój, przybliża cię do Boga? Co sprawia, że stajesz się sługą we wspólnocie? Namiot Spotkania jest miejscem odkrywania woli bożej i charyzmatów.s

Charyzmaty należy przyjmować z pokorą i wdzięcznością. To Bóg wie, czego nam potrzeba, by pełnić Jego wolę, aby być Jego narzędziem. Należy więc patrzeć na nie przez pryzmat tego, co Bóg dla mnie ma i jak mogę z tym darem współpracować dla dobra Kościoła. Należy też pamiętać, że nie jest to łaska dana raz na zawsze. Jeśli nie będziesz używać charyzmatu, nie będziesz go rozwijać, to on zniknie. Charyzmat nie jest dla osoby, tylko dla całej wspólnoty.

Tekst powstał na podstawie rozmowy z Beatą Wilkosz – teolog z Tarnowa, posługującą od 6 lat modlitwą wstawienniczą o uzdrowienie i uwolnienie m.in. przy o. Johnie Bashobora, oraz:

Chrzest w Duchu Świętym. Międzynarodowe Służby Katolickiej Odnowy Charyzmatycznej. Komisja Doktrynalna, Kraków 2014.

Serafino Falvo, Przebudzenie Charyzmatów, Łódź 2014.